Shannon Galpin ታሊባን ስልጣኑን ሲይዝ የሴቶችን መፈናቀል በማስተባበር ረድቷል
አንድ የሰብአዊ መብት ተሟጋች ሴት ፈረሰኞች አፍጋኒስታንን ለቀው እንዲወጡ የብስክሌት ኢንዱስትሪውን እየጠየቀ ነው። ‘ብስክሌቱ የሰብአዊ መብት እና የማህበራዊ ፍትህ ተሸከርካሪ ነው’ በሚለው አለም አቀፍ ኮንፈረንሶች ላይ ንግግር ያደረጉት ሻነን ጋፒን እ.ኤ.አ. በ2009 በአፍጋኒስታን በፓንጅሺር ሸለቆ በብስክሌት ከተጓዙ በኋላ የዓመቱ ምርጥ ናሽናል ጂኦግራፊያዊ ጀብደኛ ተብሎ ተመርጧል።
ከ2013 እስከ 2016 ከአፍጋኒስታን ብሄራዊ የሴቶች የብስክሌት ቡድን ጋር በአሰልጣኝነት እና በአማካሪነት ሰርታለች እና ታሊባን ወደ ስልጣን ሲወጣ ባለፉት ሳምንታት የተከሰቱትን ክስተቶች በአሰቃቂ ሁኔታ ተመልክታለች።
በዚህ ሳምንት ትዊት አድርጋለች፡- ‘የሳይክል ኢንዱስትሪ። ዝምታህን አይቻለሁ። የአፍጋኒስታን ሴቶች ላለፉት አስርት አመታት ከኢንዱስትሪዎ ምርጡን ይወክላሉ ግን የት ነህ?!
'እነዚህ ሴቶች በብስክሌት ለመንዳት ሕይወታቸውን አደጋ ላይ ጥለዋል። ለወጣት ሴቶች ቦታ የሚጠይቅ የብስክሌት ባህል ገነቡ። በአፍጋኒስታን ውስጥ ለሴቶች የብስክሌት ተቃውሞ እና የመጀመሪያውን የብስክሌት ውድድር ፈጠሩ። ክለቦችን መስርተው ቡድኖችን ይመሩ ነበር። ይህ ካልሆነ ኢንዱስትሪው ምን ማለት ነው??’
አሰልጣኝ ማሶማ አሊዛዳ ከረዳቻቸው ሴቶች መካከል አንዷ በፈረንሳይ ጥገኝነት ተሰጠው እና በዚህ አመት መጀመሪያ ላይ በኦሎምፒክ የስደተኞች ቡድን በቶኪዮ የሴቶች ቲቲ ተወዳድራለች። ሆኖም ታሊባን ካቡልን ከተቆጣጠረ ከጥቂት ቀናት በኋላ የአየር ማረፊያው በሺዎች የሚቆጠሩ አፍጋኒስታን የመልቀቂያ በረራዎችን ለመሳፈር ሲሞክሩ የአፍጋኒስታን የብስክሌት ፌዴሬሽን በትዊተር ገፃቸው፡- ‘የሴቶች የብስክሌት ግልቢያ ህልሞች፣ ስልቱ እና ልማቱ ሁሌም መጀመሪያ ነበር እና እኛ ነበርን። ብስክሌትን ለማዳበር ሁሉንም ጥረቶችን በማድረግ አሁን ግን ስለእሱ ብቻ ነው የምናስበው።'
በፌዴሬሽኑ የተመዘገቡ 200 የሚገመቱ ሴት ፈረሰኞች አሉ፣እ.ኤ.አ. በ2011 ብሔራዊ የሴቶች ቡድኑን በደርዘን አባላት ብቻ ዳግም የጀመረው። እ.ኤ.አ. በ 2016 ቡድኑ ለኖቤል የሰላም ሽልማት ጨረታ ላይ ተካቷል ይህም ብስክሌቱን 'የሰላም መሣሪያ' ብሎ አውጇል።
በኤድንበርግ ከሚገኘው ቤቷ፣ጋልፒን አሁን ከእነዚህ ፈረሰኞች መካከል ጥቂቶቹን መልቀቅ በማስተባበር ላይ ትገኛለች፣እና 'ባለፉት 12 ቀናት ውስጥ የሁለት ሰአታት እንቅልፍ እንዳላት ትናገራለች።
'ከተፈናቀሉት ልጃገረዶች መካከል ብዙዎቹን እና ቤተሰቦቻቸውን አውቃቸዋለሁ፣ እና ባለፈው አመት ወይም ሁለት አመት ውስጥ ብስክሌት መንዳት የጀመሩ ልጃገረዶች ሙሉ በሙሉ እየተፈናቀሉ ይገኛሉ' ስትል ተናግራለች። ይህ ቀጣይነት ያለው ሂደት ነው, ነገር ግን ከሌሎች መፈናቀሎች ጋር ብዙ የአበባ ዱቄት ተካሂዷል. ሁሉንም ሰው የሚያወጣ ሙሉ በሙሉ የማይታይ የሰዎች አውታረ መረብ አለ።'
በዩናይትድ ኪንግደም ውስጥ ያሉ ከፍተኛ ፕሮፌሽናል ፕሮፌሽናል አሽከርካሪዎች በጉዳዩ ላይ እስካሁን ዝም ቢሉም፣ሌሎች መርዳት ፈልገው ነበር፣አሌሳንድራ ካፕሎቶ፣የዓለም ሻምፒዮና የመንገድ ውድድር ሜዳሊያ ያሸነፈች የመጀመሪያዋ ጣሊያናዊት ሴት (በሳን ሴባስቲያን ውስጥ) እ.ኤ.አ. በ 1997) በአሁኑ ጊዜ የሴቶች ፕሮፌሽናል ብስክሌት ነጂዎች ማህበር (ሲፒኤ) ይመራል።በአሁኑ ጊዜ በጣሊያን ውስጥ በኮቪድ ማቆያ ውስጥ የሚገኙትን ስድስት ሴት ፈረሰኞችን ለመልቀቅ በተሳካ ሁኔታ ለማደራጀት የዩሲአይ፣ የተባበሩት መንግስታት ድርጅት እና የጣሊያን ወታደሮችን አነጋግራለች።
'ለተዳኑት ልጃገረዶች ደስታ አለ ነገር ግን እዚያ ላሉት ደግሞ ጭንቀት አለ" አለች:: "ብስክሌት ነጂዎቹን መዳን የሚቻልበት ብቸኛ አላማ ወደዚህ ቅዠት ተውጬ አገኘሁት። የመጀመሪያ እርምጃ ተወስዷል ነገርግን ሁሉም አትሌቶች በአለም አቀፍ ደረጃ በተከፈቱት ቻናሎች ሊታደጉ እንደሚችሉ ተስፋ እናደርጋለን። ለማክበር ጊዜው ገና አይደለም፣ ነገር ግን ይህ በህመም ባህር ውስጥ ያለው የተስፋ ጠብታ ዋጋ ያለው ነው።’
የአፍጋን ዑደቶች ዘጋቢ ፊልም
YouTube video player
አሁን ታሊባን በስልጣን ላይ እያሉ ሴት ፈረሰኞች ሊደርስባቸው የሚችለውን ጭቆና እና የጠላትነት ሀሳብ ጋልፒን ካዘጋጀው የ2019 የአፍጋኒስታን ሳይክሎች ዘጋቢ ፊልም ማግኘት ይቻላል።
በውስጡ ሴት ብስክሌተኞች በብስክሌት መንዳት ብቻ በየቀኑ ስለሚደርስባቸው ጥቃት እና ዛቻ ይናገራሉ።አንዲት ልጅ፣ ሽጉጥ በያዙ ሁለት ሰዎች እንዴት ማስፈራሪያ እንደደረሰባት ታስታውሳለች፣ ሌላዋ ደግሞ ለግዛቷ አስተዳዳሪ የሃይማኖት መሪዎች እሷንና ጓደኞቿን ‘ካልተሸፈኑ ሥልጠናዎች’ ብለው ‘ከሓዲዎች’ ፈርጀዋቸዋል በማለት ቅሬታዋን ትናገራለች (በእርግጥ ሁሉም ከረጢት እና ረጅም እጅጌ ያለው ማሊያ ለብሰዋል። በሚጋልቡበት ጊዜ፣ የትራክ ሱት ከታች እና የራስ መሸፈኛ)።
ፊልሙ የተሰራው እ.ኤ.አ. በ 2013 እና 2017 መካከል አፍጋኒስታን በዩኤስ በሚደገፈው ሲቪል መንግስት ስትመራ ነበር ፣ነገር ግን ቃለ መጠይቅ የተደረገለት አንድ የታሊባን አባል “አንዲት ሴት ብስክሌት መንዳት መጥፎ ተግባር ነው፣ብቻ ነው” ሲል አስጠንቅቋል። መጎረር. ሶስት ጊዜ ማስጠንቀቂያ እንሰጣቸዋለን። ካላቆመች በማንኛውም መንገድ ልናስቆማት ይገባናል።'
ይህ አሁን በአፍጋኒስታን ሴት ብስክሌት ነጂዎች ታሊባን መንግስት ሲመሰርት እያጋጠመው ያለው እውነታ ነው። ፍርሃቱ የጥንቱ የጠንካራ መስመር ልማዶች - ታሊባን በስልጣን ላይ ከነበረው ከ1996 ጀምሮ እስከ 9/11 የሽብር ጥቃት ድረስ የአሜሪካ ወረራ ድረስ - እንደገና ይቀጥላል።
'እኛ የምንፈራው ታሊባን ከመጣ በመጀመሪያ የሚያደርጉት ነገር ቢኖር ብስክሌት የሚነዱ ልጃገረዶችን መግደል ነው ሲሉ በፊልሙ ላይ የብሄራዊ የሴቶች የብስክሌት ቡድን አባል ተናግሯል።
ቢስክሌት መንዳት ከዕለታዊ ስጋቶች ዋጋ ያለው እንደሆነ ስትጠየቅ፣ 'እያንዳንዱ ስኬት መጀመሪያ ላይ መስዋዕትነት ያስፈልገዋል። በአፍጋኒስታን ለብስክሌት መንዳት የመጀመሪያዎቹ መስዋዕቶች ልንሆን እንችላለን።'
ጋልፒን ለአፍጋኒስታን ሴቶች ብስክሌቱ ከስፖርት መሳርያ በላይ ነው ብሏል።
'ብስክሌቱ በተሟላ ህይወት እና በጭቆና ህይወት መካከል ያለውን ልዩነት ሊያመለክት ይችላል ትላለች. ከመጀመሪያው የአፍጋኒስታን የሴቶች የብስክሌት ቡድን ጋር በሰራሁ አንድ አመት ውስጥ በሴቶች የተመሰረቱ አዳዲስ የብስክሌት ክበቦችን በማህበራዊ ሁኔታ ለመንዳት እደግፍ ነበር እና ብዙም ሳይቆይ "ለመንዳት መብት" አብዮት ተፈጠረ። እ.ኤ.አ. በ2020 በሰባት ግዛቶች ከ200 በላይ ብስክሌተኞች ተመዝግበዋል።'
አሁን ግን 'ተደብቀዋል፣ ልብሳቸውን እያቃጠሉ እና በታሊባን የሚደርስባቸውን የበቀል ፍርሀት እየፈሩ ነው። በመላው አፍጋኒስታን ውስጥ ዲፕሎማዎችን እና ሌሎች "ወንጀለኛ" እቃዎችን እያቃጠሉ እንዳሉ ሁሉ የወደፊት ሕይወታቸውን ያቃጥላሉ።
'እነዚህ ሴቶች የመልቀቂያ ዝርዝሮች ውስጥ ናቸው ነገርግን የመልቀቂያ እና የመመለሻ ወጪያቸውን፣የአእምሮ ጤና ምክርን እና በእርግጥ ማህበረሰብ ካላቸው በኋላ ብስክሌቶችን ማግኘት አለብን።ይህን ፈጽሞ አልፈለጉም። እነሱን የመደገፍ እና ህይወታቸውን እንደገና እንዲገነቡ የመርዳት የሞራል ግዴታ አለብን።'
ሴት ፈረሰኞችን ለመልቀቅ እና ለማቋቋም በጋልፒን የተቋቋመው የገቢ ማሰባሰቢያ ገጽ እስካሁን ከ£58,000 በላይ ሰብስቧል። ለመለገስ፡ https://fundly.com/support-afghan-cyclists ይጎብኙ።
ፊልሙ የአፍጋኒስታን ሳይክለስ በዩቲዩብ ለኪራይ ወይም ለግዢ ይገኛል።
